1. Vệ SINH ĐÔI TAY
1.1 Mục đích:
Rửa tay trong các cơ sở khám chữa bệnh là một thao tác kỹ thuật cơ bản mà người điều dưỡng phải thực hiện trước khi tiến hành bất kỳ thao tác kỹ thuật y tế nào.
Rửa tay đúng kỹ thuật nhằm mục đích loại trừ vi khuẩn tối đa tránh nhiễm khuẩn chéo.
1.2 Phương tiện:
- Vòi cung cấp nước sạch ấm.
+ Có thể dùng nước máy.
+ Có thể dùng nước chứa trong thùng có vòi nước.
+ Tốt nhất dùng nước đã qua lọc vi khuẩn hoặc nước đun sôi để nguội.
- Xà phòng sát khuẩn hoặc dung dịch rửa tay như: Chlorhexidin, Iodophor
- Bàn chải cọ tay: Dùng bàn chải đã khử khuẩn (hấp hoặc ngâm dung dịch sát khuẩn)
- Khǎn lau tay vô khuẩn.
1.3 Nguyên tắc rửa tay.
- Tháo bỏ đồ trang sức ở tay: nhẫn, vòng, đồng hồ, v.v...
- Mặc trang phục, đeo khẩu trang, đội mũ.
- Trình tự rửa tay. Bàn tay rửa trước, cẳng tay rửa sau, trong bàn tay thì ngón tay rửa trước, lòng và mu bàn tay rửa sau.
1.4 Tiến hành rửa tay nội khoa:
1.4.1 Rửa tay thường quy: Tiến hành trước và sau khi chǎm sóc cho mỗi bệnh nhân, chuẩn bị các dụng cụ y tế thông thường. Không đòi hỏi vô khuẩn cao.
Có 7 bước tiến hành, từ bước 1 đến bước 4 mỗi bước tiến hành 10 lần (trừ bước 5,6,7):
1. Dùng 2 lòng bàn tay có xà phòng hoặc dung dịch rửa tay xoa và xát vào nhau.
2. Dùng bàn tay này xoa và xát vào mu bàn tay kia và cọ các ngón tay mặt mu và mặt lòng của ngón tay.
3. Dùng bàn tay và ngón tay của bàn tay này cuốn quanh từng ngón tay lần lượt từ kẽ thứ nhất đến kẽ thứ tư và bàn tay phải trước bàn tay trái sau.
4. Dùng đầu ngón tay miết vào kẽ rãnh giữa các ngón tay và bàn tay phải trước bàn tay trái sau.
5. Xả nước cho hết xà phòng.
6. Lau khô tay bằng khǎn sạch..
7. Ngâm tay vào dung dịch sát khuẩn (trong trường hợp sau chǎm sóc bệnh nhân nhiễm khuẩn).
1.4.2 Rửa tay trước khi tiến hành hành thủ thuật: Tiêm, thay bǎng, đặt các ống thông, v.v...
1. Tiến hành như rửa tay thường quy (trừ bước 6 và 7).
2. Dùng bàn chải vô khuẩn với xà phòng chải rửa tay theo trình tự móng tay, ngón tay thước, rồi bàn tay và sau cùng là cẳng tay.
3. Xả nước cho hết xà phòng.
4. Lau tay khô bằng khǎn vô khuẩn.
5. Ngâm tay vào dung dịch sát khuẩn (trong 5 phút).
6. Đi gǎng nếu cần.
Hình 3: Cách rửa tay (trang 35)
2. MANG Và THáO KHẩU TRANG
2.l Mục đích
Dùng như một cái lọc tránh lây bệnh theo đường hô hấp.
2.2 Kỹ thuật tiến hành
(1) Rửa tay sạch.
(2) Lấy khẩu trang, mở ra.
(3) Cột dây phía sau đầu và cổ.
Chú ý: Không được kéo khẩu trang xuống cổ khi không cần dùng. Mang quá 2 giờ liền nên thay khẩu trang khác vì hơi thở làm ẩm khẩu trang. Khi cần mở khẩu trang chỉ nên tiếp xúc với dây cột.