2018-01-28

Não mô cầu (Neisseria meningitidis)

Não mô cầu (Neisseria meningitidis)
ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC
Trong dịch não tuỷ, Neisseria meningitidis có hình dạng giống lậu cầu: song cầu Gr(-) hai mặt lõm quay vào nhau trông giống như hình hạt cà phê
Kích thước 1mcm,  nằm trong hoặc ngoài tb bạch cầu
Khuẩn lạc S, không gây tan máu.
Nuôi cấy lâu, cấy chuyển nhiều-->hình thể tế bào càng mất tính điển hình
Hiếu khí, ko di động, oxydase (+)
Khác lậu cầu là phân giải đường maltose, giống là phân giải đường glucose, ko phân giải đường fructose, saccharose, lactose .
Kháng nguyên: vỏ polysaccharid
KHẢ NĂNG GÂY BỆNH
Người là túc chủ duy nhất, thường ký sinh ở họng mũi(nasopharynx), thường không có vỏ khi ở trạng thái không gây bệnh.
Khi thuận lợi, nó gây viêm họng mũi (nhẹ, thường không có triệu chứng), một tỷ lệ nhỏ các trường hợp, chúng xâm nhập vào máu gây nhiễm khuẩn huyết --> viêm màng não hoặc đến da gây chấm (petechia) hoặc ban (rash) xuất huyết, hiếm hơn là tổn thương ở phổi, khớp.
Tổn thương xuất huyết có thể ở da, cơ quan nội tạng (thận) - hội chứng Waterhouse - Friderichsen
Nhiễm khuẩn huyết có thể gây sốc nặng trong vài tiếng.
Gây đông  máu nội mạch rải rác
Viêm màng não là biến chứng hay gặp nhất, các triệu chứng xuất hiện đột ngột: nhức đầu dữ dội, nôn mửa, cổ cứng và hôn mê trong vài giờ.
CHẨN ĐOÁN VSV
Nhuộm soi-->chần đoán nhanh
Tìm kháng nguyên: pư ngưng kết với kháng thể đặc hiệu được gắn trên giá đỡ-->chẩn đoán nhanh, có giá trị cao.
Nuôi cấy
PHÒNG BỆNH
Không đặc hiệu: bệnh lây qua hô hấp-->phát hiện sớm, cách ly những người bị nghi ngờ, uốn kháng sinh dự phòng.
Đặc hiệu: vaccin tinh chế từ vỏ polysaccharid (nhóm A, C, Y và W-135)
ĐIỀU TRỊ
Giống H.influenza: penicillin/erythromycin/chloramphenicol + điều trị các rối loạn khác