Ths. Trần nguyễn ngọc
mục tiêu học tập:
- Mô
tả được đặc điểm lâm sàng
- Trình
bày tiêu chuẩn chẩn đoán: bệnh, thể bệnh…
- Trình
bày được nguyên tắc điều trị, dự phòng
đại cương
- Tâm thần phân liệt (TTPL) là bệnh loạn thần nặng, mạn tính.
- Là bệnh nội sinh
- Tỷ lệ khoảng 0,3-0,5%, 18-40 tuổi.
- Bệnh nguyên, bệnh sinh TTPL chưa rõ
biểu hiện lâm sàng
Triệu chứng dương
tính:
- Là các triệu chứng phong phú, đa dạng luôn biến động, biểu hiện trên tất cả các mặt hoạt động
tâm thần, đặc biệt trong tư duy, cảm
xúc và hành vi tác phong
Triệu chứng âm tính:
- Tính tự kỷ: tính
khó thâm nhập, kỳ dị khó hiểu.
- Thế năng tâm thần
giảm sút: năng lượng cần thiết cho mọi
hoạt động tâm thần
- Biểu hiện: cảm xúc
khô lạnh, tư duy nghèo nàn cứng nhắc,
lười vệ sinh cá nhân...
Theo bảng phân loại
quốc tế lần thứ 10 (ICD – 10)
1. Tư duy vang thành tiếng.
2. Các hoang tưởng bị kiểm tra, bị chi phối
3. Các ảo thanh bình luận thường
4. Các loại hoang tưởng dai dẳng
5. Ảo giác dai dẳng
6. Tư duy gián đoạn, tư duy không liên quan , lời nói không
7. Tác phong căng trương lực, giữ nguyên dáng hay sững sờ.
8. Các triệu chứng âm tính
9. Mất thích thú, thiếu mục đích, cách ly xã hội.
Chẩn đoán xác định
(theo ICD-10)
- Ít nhất có một tr/ch từ (1) đến (4) hoặc ít nhất có hai
(5) đến (9).
- Thời gian một tháng hay lâu hơn.
- Không chẩn đoán TTPL nếu có tr/c trầm cảm hay hưng cảm
- Không chẩn đoán bệnh TTPL khi có bệnh não, nhiễm độc ma
tuý.
Chẩn đoán phân biệt
- Rối loạn phân liệt cảm xúc (F25)
- Rối loạn loại phân liệt (F21): Ko rõ rệt và đặc trưng của
bệnh.
- Loạn thần thực tổn: Có dấu hiệu của một bệnh thực tổn rõ rệt.
- Loạn thần do các chất tác động tâm thần (rượu, ma tuý)
thể lâm sàng của bệnh ttpl
1. Tâm thần phân liệt thể paranoid (F20.0).
2. Tâm thần phân liệt thể thanh xuân (F20.1):
3.Tâm thần phân liệt thể căng trương lực ( F20.2).
4. Tâm thần phân liệt thể không biệt định ( F20.3).
5. Tâm thần phân liệt thể trầm cảm sau phân liệt ( F20.4).
6. Tâm thần phân liệt thể di chứng ( F20.5).
7. Tâm thần phân liệt thể đơn thuần ( F20.6)
8. Các thể TTPL khác ( F20.8)
9. Tâm thần phân liệt không biệt định ( F20.9)
Nguyên tắc điều trị:
- Điều trị triệu chứng
- Hóa dược liệu pháp
- Điều trị duy trì
Liệu pháp hóa dược:
- Thuốc an thần kinh làm giảm tr/chứng dương tính.
- Chỉ định đúng, lựa chọn đúng thuốc, đúng liều, chia liều
thích hợp.
- Tăng liều thích hợp, giảm liều từ từ,
- Phối hợp CTC , giải lo âu, thuốc điều trị bệnh cơ thể kèm
theo.
- Theo dõi tác dụng không mong muốn của thuốc
Tiên lượng:
- Tuổi khởi phát
- Thể bệnh
- Yếu tố thúc đẩy
- Nhân cách
- Di truyền