2018-01-28

các rối loạn loạn thần cấp và nhất thời

các rối loạn loạn thần cấp và nhất thời
Ths. Trần Nguyễn Ngọc

Mục tiêu:
Mô tả được đặc điểm lâm sàng loạn thần cấp
Trình bày được tiêu chuẩn chẩn đoán LTC
Nêu được nguyên tắc điều trị loạn thần cấp

Đại cương:
- Khởi đầu cấp: 48 giờ đến 2 tuần
- Có hội chứng điển hình
- Có stress cấp kết hợp.
- Khỏi hoàn toàn từ vài ngày, vài tháng, 2-3 tháng

Đặc điểm lâm sàng:
-  Giai đoạn khởi phát: lo lắng, sợ hãi, rl giấc ngủ, hành vi RL
-  Giai đoạn toàn phát.
 1) Rối loạn hành vi tác phong
 2) Hoang tưởng các loại với nhiều chủ đề. Ảo giác cũng đa dạng
 3) Rối loạn khí sắc
 4) Rối loạn cơ thể và sinh học như rối loạn giác ngủ, chán ăn, mệt mỏi, ...
-  Tiến triển của rối loạn loạn thần cấp và nhất thời:
   +  Bệnh tâm thần phân liệt,
   +  Rối loạn hoang tưởng dai dẳng,
   +  Rối loạn khí sắc

Nguyên tắc chỉ đạo chẩn đoán
- Ko đủ tiêu chuẩn của giai đoạn hưng cảm (F30.-), giai đoạn trầm cảm (F32.-)
- Ko có nguyên nhân thực tổn: các trạng thái chấn động não, mê sảng hay mất trí..
- Thời gian 48 giờ hay 2 tuần

Chẩn đoán các thể bệnh
- Rối loạn loạn thần cấp đa dạng không có các triệu chứng của tâm thần phân liệt (F23.0)
- Rối loạn loạn thần đa dạng cấp với các triệu chứng của tâm thần phân liệt (F23.1)
- Rối loạn loạn thần cấp giống phân liệt (F23.2)
- Các rối loạn loạn thần cấp khác chủ yếu hoang tưởng (F23.3)
- Các rối loạn loạn thần cấp và nhất thời khác (F23.8)
- Rối loạn loạn thần cấp và nhất thời không biệt định (F23.9)

Chẩn đoán phân biệt
- Bệnh tâm thần phân liệt (F20)
- Rối loạn hoang tưởng dai dẳng (F22)
- Rối loạn tâm thần không thực tổn khác (F28)
- Rối loạn khí sắc
- Trạng thái lú lẫn do nguyên nhân thực tổn

Điều trị
- Liệu pháp sinh học bao gồm
   +  Liệu pháp hóa dược: chọn thuốc, chọn liều, phối hợp thuốc, chọn thời gian giảm liều và ngừng thuốc
   +  Liệu pháp: sốc điện, sốc từ,...
- Liệu pháp tâm lý.
   +  Liệu pháp tâm lý cá nhân

   +  Liệu pháp gia đình…