2018-01-26

Hội chứng chèn ép khoang cấp tính

Hội chứng chèn ép khoang cấp tính
Tối cấp cứu (<6h)
Sưu tập: Hội chứng chèn ép khoang là tình trạng cơ bắp bên trong sưng lên làm áp lực tăng trong khoang (một không gian kín bất kỳ của cơ thể như bó cơ hoặc khoang xương…). Áp lực tăng quá cao có thể làm vỡ mạch máu, điều này khiến việc vận chuyển oxy đến các cơ bắp và dây thần kinh bị chặn gây đau và tổn thương cơ.
Khái niệm: Là sự tăng áp lực trong khoang kín gây tổn thương không hồi phục của thành phần chứa trong khoang ấy (tổn thương 1 chiều ko hồi phục)
Thường gặp ở chi thể, ít gặp ở bụng,…
Tăng áp lực nội sọ là một trường hợp đặc biệt của CEK
Dấu hiệu CEK ở chi thể:
1. đa số BN gặp chấn thương ở vùng chi thể đó (chủ yếu là gãy đầu trên xương đùi, gãy xương cẳng tay.
2. đau quá mức thông thường (bình thường bất động thì đau giảm, trường hợp CEK đau tăng một cách bất thường) có thể kèm theo sưng nề, căng cứng.
3. RL cảm giác (nhẹ: tê bì, dị cảm → nặng: giảm, mất cảm giác). RL vận động: giảm/ mất vận động chủ động, khi vận động thụ động thì đau tăng.
4. yếu/ mất mạch
(!) RL dinh dưỡng (xuất hiện nốt phỏng) không phải là triệu chứng của CEK)
Khó chẩn đoán khi RL dinh dưỡng kèm mất cảm giác và liệt.
Đo áp lực khoang > 30mmHg → tiêu chuẩn vàng của CEK.
CEK có thể cấp, bán cấp, mạn.
(!) khi phục hồi lưu thông mạch máu sẽ xảy ra hiện tượng tái tưới máu, ta chủ động mở khoang để phòng ngừa chèn ép khoang do tái tưới máu gây nên.

5p trong hội chứng CEK (compartment syndrome)
1. pain: đau
2. Pulseless /pʌls/: mất mạch
3. pallor /'pælə/: tím tái
4. paralysis /pə'rælisi:z/: liệt
5. paresthesia /ˌparɪsˈθiːzɪə/: dị cảm



Cắt cụt ngay trong trường hợp thương tổn gây ảnh hưởng đến huyết động: trụy mạch, suy đa tạng