1. TầM QUAN TRọNG
Bệnh nhân thường có
nhiều thời gian trên giường bệnh. Giường bệnh là nơi nghỉ ngơi, khám bệnh và
điều trị, sinh hoạt của bệnh nhân. Một số bệnh nhân không có khả nǎng ra khỏi
giường nên việc nuôi dưỡng, tắm hay đại tiểu tiện có thể gây loét ép. Do đó
việc chuẩn bị giường là hết sức quan trọng. Chuẩn bị giường cẩn thận, chu đáo
là tạo sự thoải mái cho bệnh nhân.
2. GIớI THIệU CáC LOạI
GIƯờNG Về PHƯƠNG TIÊN CƠ HọC.
2.1.
Giường thông thường: (H.27)
Hình 27 Giường bệnh
thông thường (trang 75)
Giường được cấu tạo
đơn giản, gọn, dễ di chuyển, dễ tẩy uế. Thường dùng giường khung làm bằng sắt,
ống rỗng, phía đầu giường có bậc nâng cao thấp, chân có bánh xe bọc cao su.
Giát giường bằng gỗ,
gồm hai phần: 1/3 ở phía đầu giường, 2/3 ở phía cuối giường.
Kích thước của giường:
- Chiều dài: từ 1,8m
đến 2m.
- Chiều rộng; từ 0,8m
đến 1,0m.
- Chiều cao: 0,6m
2.2.
Giường hiện đại:
Giường làm bằng inoc,
ống rỗng, chân có bánh xe bọc cao su để tiện di chuyển. Giường có nhiều tính
nǎng, tác dụng, giát giường bằng lò xo, hai bên giường có thành chắn để đảm bảo
an toàn cho bệnh nhân.
Giường có nút ấn hoặc
tay quay để điều chỉnh mức cao thấp khác nhau và cố định giường. Giường có 4
cọc ở 4 góc giường dùng để treo chai dịch truyền hay mắc màn (khi cần thiết) (H.28).
Hình
28. Giường vạn nǎng (trang 75)
2.3.
Các phương tiện kèm theo:
- Đệm và vỏ đệm, đệm
phải phẳng, nhẵn, nhẹ xốp, vỏ bọc đệm phải làm bằng vải bền, dễ tẩy uế.
Hình
29. Trải vải giường.(trang 76)
- Vải trải giường:
Kích thước 3,0m x 2,0m
- Tấm nylon: 2m x 0,8m
- Vải lót: 2m x 0,8m
- Chǎn, vỏ chǎn và
khǎn khoác.
- Gối và vỏ gối.
- Màn.
3. PHÂN LOạI GIƯờNG. Có hai loại
3.1.
Giường trống: Gồm có:
3.1.1.
Giường kín: là giường được chuẩn bị sau khi đã làm vệ sinh khoa phòng.
Giường được trải kín (giường đợi bệnh nhân) (H.30).
Hình
30. Giường trống đón bệnh nhân. (trang 76)
3.1.2.
Giường mở:
Giường nội khoa: là
giường đã chuẩn bị xong, chǎn được gấp làm 3 nếp về phía cuối giường (H.31).
Hình
31. Giường mở đón bệnh nhân nội khoa (trang 77)
Giường ngoại khoa: là
giường đã chuẩn bị xong, chǎn được gấp làm 3 nếp theo chiều dọc
của giường (H.32).
Hình
32. Giường mở đón bệnh nhân ngoại khoa (trang 77)
3.2.
Giường có bệnh nhân: (nội khoa hay ngoại khoa)
Bệnh nhân nằm nghỉ
hoàn toàn trên giường đã được đắp chǎn. Các phần vải còn lại 2 bên được dắt
xuống dưới đệm. (H.33 và 34).
Hình
33. Giường có bệnh nhân.(trang 78)
Hình
34. Giường có bệnh nhân.(trang 78)
4. NGUYÊN TắC CHUẩN Bị
GIUờNG.
4.1.
Những quy định chung:
- Không được sử dụng
mảnh vải bị rách.
- Không được sử dụng
vải trải giường cho mục đích khác.
- Kiểm tra đồ vải
trước khi thay (vì bệnh nhân có thể để tiền, vàng, hoặc các đồ có giá trị khác
ở trong gối hay dưới vải).
4.2.
Nguyên tắc đảm bảo vệ sinh:
- Không được rũ tung
vải trải giường (rũ vải sẽ làm lây lan mầm bệnh cho mọi người trong buồng bệnh
và ngay cả cho bản thân mình).
- Không được vứt đồ
vải bẩn dưới sàn nhà, phải bỏ vào túi đựng vải bẩn.
Túi đựng đồ vải bẩn
phải để ở xa buồng bệnh.
4.3.
Nguyên tắc đảm bảo kỹ thuật.
- Giường phải trải
phẳng, cǎng và được dắt kỹ dưới đệm.
- Không được để bệnh
nhân nằm trực tiếp lên vải nylon (vải sơn) - phải có vải lót lên trên.
- Giường có đệm thì
phải có vải trải, nylon và vải lót.
- Trải giường phải
trải xong một bên rồi mới được sang bên kia (tránh đi lại làm mất thời gian và
công sức).
5. Kỹ THUậT TRảI
GIƯờNG.
5.1.
Chuẩn bị giường kín (giường đợi bệnh nhân).
5.1.1.
Mục đích:
- Để giường được sạch
sẽ, tiện nghi và sẵn sàng đón bệnh nhân.
- Để bệnh phòng được
gọn gàng đẹp mắt.
5.1.2.
Quy trình kỹ thuật.
a) Chuẩn bị đụng cụ:
- Điều dưỡng rửa tay
trước khi chuẩn bị dụng cụ.
- Vải trải giường, gấp
theo chiều đọc, mặt trái ra ngoài.
- Vải nylon (vải sơn)
gấp theo chiều ngang.
- Vải lót: (phủ trên
vải nylon) gấp như vải nylon.
- Chǎn và vỏ chǎn: Gấp
theo chiều dọc.
- Gối và vỏ gối - Màn.
b) Kỹ thuật.
- Để ghế hoặc xe đẩy
cạnh giường, điều chỉnh giường, đệm ngay ngắn, cao thấp vừa phải (nếu giường có
bánh xe thì chốt lại).
- Sắp xếp các đồ vải
đã chuẩn bị theo thứ tự sử dụng để lên ghế hoặc xe đẩy.
- Vải trải lên 1/4
phía đầu giường, sau đó trải đều lên mặt đệm, đường giữa của vải nằm theo dọc
giữa của giường. Giắt chặt vải phía đầu giường và cuối giường.
- Cách gấp góc:
Gấp vải bọc lấy đầu
đệm và cuối đệm.
Gấp góc vải trải giường
ở phía đầu giường như gấp góc bánh chưng.
Đi về phía cuối giường
gấp góc như phía đầu giường.
Hình 35. Gấp góc ga
giường (trang 80)
Nhét phần vải thừa ở
giữa giường xuống đệm (lưu ý kéo cǎng và nhét sâu).
Hình 36. Nhét phần vải
thừa xuống đệm. (trang 80)
Hình 37. Trải vải
nylon vào 1/3 giữa giường (trang 81)
- Trải vải nylon vào
1/3 giữa giường, trải vải lót lên trên vải nylon, nhét một bên vải xuống dưới.
- Đi vòng về phía cuối
giường, sang bên kia giường và tiến hành gấp góc phía đầu giường và cuối giường
như phía bên kia.
- Kéo cǎng vải và nhét
sâu phần vải thừa ở giữa giường xuống dưới đệm.
- Cách trải chǎn:
Lồng vỏ chǎn (lưu ý
các góc của vỏ chǎn nằm ngang ở góc chǎn)
Trải đầu chǎn bằng đầu
đệm phía đầu giường.
Dắt phần chǎn còn lại
phía cuối giường xuống dưới đệm.
Mép chǎn ở 2 bên
giường buông thõng.
- Lồng vỏ gối và xếp
gối lên đầu giường (lưu ý các góc của vỏ nằm ở góc gối)
- Xếp đặt ghế, tủ đầu
giường gọn gàng.
BảNG KIểM
|
Quy
trình
|
Có
|
Không
|
|
1. Chuẩn bị
dụng cụ
- Rửa tay
- Chuẩn bị đồ
vải đầy đủ gấp đúng quy cách
- Sắp xếp đồ
vải theo thứ tự
2. Quy trình
kỹ thuật
2.1. Điều
chỉnh giường, đệm
2.2. Để đồ
vải trên ghế hoặc xe đẩy
2.3. Cách
trải
- Vải trải
- Vải nylon
- Vải lót
2.4. Cách gấp
góc và dắt vải
2.5. cách
trải chǎn
2.6. Luồn gối
và xếp gối
2.7. Xếp đặt
ghế - tủ đầu giường
|
|
|
5.2.
Chuẩn bị giường mở.
5.2.1.
Giường nội khoa: là giường đã chuẩn bị sẵn, chǎn được gấp làm 3
nếp về phía cuối giường tạo điều kiện cho bệnh nhân dễ đắp chǎn khi cần thiết.
Quy trình kỹ thuật
a)
Chuẩn bị dụng cụ: Giống như trải giường kín.
b)
Kỹ thuật:
+ Các bước tiến hành giống như trải giường kín.
+ Chǎn được gấp làm 3 nếp xuống phía cuối
giường.
5.2.2.
Giường ngoại khoa:
a) Chuẩn bị dụng cụ: Giống như trải giường kín nhưng tấm vải nylon
và lót phải to, dài để
phủ kín giường.
Thêm:
- Khay quả đậu
- Gạc 4-5 miếng
- Khǎn lau miệng.
b) Quy trình kỹ thuật.
BảNG KIểM
|
Quy
trình
|
Có
|
Không
|
|
1. Chuẩn bị
dụng cụ
- Rửa tay
- Chuẩn bị
đầy đủ dụng cụ để trải giường mở, gấp đúng quy cách giường nội khoa, giường
ngoại khoa.
- Sắp xếp đồ
vải theo thứ tự.
2. Quy trình
kỹ thuật
2.1. Như trải
giường kín
2.2. Gấp chǎn
theo kiểu giường nội khoa
2.3. Gấp chǎn
theo kiểu giường ngoại khoa
2.4. Sắp xếp
lại buồng bệnh
|
|
|
Cách trải giống như
trải giường kín (vải phủ nilon và vải lót phủ kín giường)
Gập phần còn lại của
chǎn ở phía cuối giường ngược lên trên.
Chǎn được gấp làm 3
nếp về một bên giường. Theo chiều dọc của giường
Đi vòng sang phía bên
kia để dắt nếp chǎn còn lại xuống đệm.
Đặt khay quả đậu, gạc,
khǎn lau miệng lên tủ đầu giường.
Sắp đặt ghế, tủ giường
gọn gàng.
5.3.
Thay vải trải giường có bệnh nhân nằm.
Không phải tất cả bệnh
nhân đều tự ra khỏi giường. Những bệnh nhân nằm liệt giường không thể dậy được,
thời gian thay vải trải giường cho bệnh nhân tùy theo quy định của mỗi bệnh
viện. Tuy nhiên nếu đồ vải trên giường bị bẩn, ướt thì phải thay ngay.
5.3.1.
Mục đích:
Để chỗ nằm của bệnh
nhân được sạch và tiện nghi.
Để ngǎn ngừa loét ép.
5.3.2. Một số chỉ dẫn khi thay vải trải giường cho
bệnh nhân.
Đảm bảo an toàn cho
bệnh nhân: (đặc biệt là những bệnh nhân khó thở phải duy trì tư thế Fowler,
bệnh nhân sau mổ gãy xương đùi, liệt, xuất huyết não, vỡ xương chậu... cần
chuyển bệnh nhân sang một bên nhẹ nhàng, thích hợp tùy theo tình trạng bệnh
nhân).
5.3.3.
Quy trinh kỹ thuật:
Có 2 cách:
Chỉ thay những đồ vải
bẩn.
Thay hết đồ vải.
a) Chuẩn bị bệnh nhân: Giải thích, hướng dẫn cho bệnh nhân và thân
nhân trước khi tiến hành.
b) Chuẩn bị dụng cụ: (cho trường hợp thay thế hết đồ vải)
- Vải trải
- Vải nylon
- Vải lót: tùy bệnh
nhân nội khoa hay ngoại khoa mà chuẩn bị cho thích hợp.
- Chǎn
- Vải khoác
- Gối và vỏ gối
- Túi đựng đồ bẩn.
c)
Kỹ thuật tiến hành.
- Để đồ vải lên ghế
hoặc xe đẩy theo thứ tự sử dụng.
- Đóng cửa tránh gió
lùa (mùa rét chuẩn bị lò sưởi nếu có)
- Kéo nới chǎn: Trường
hợp bệnh nhân có thể ngồi dậy được, điều dưỡng viên giúp bệnh nhân mặc quần áo
và ra khỏi giường (kỹ thuật thay như trải giường mở).
- Bệnh nhân yếu không
ra khỏi giường được cần có người phụ giúp bệnh nhân nằm nghiêng hoặc ngửa về
một bên giường - bỏ chǎn sang ghế, đắp cho bệnh nhân một vải khoác. Người phụ
đứng về phía bệnh nhân, giữ cho bệnh nhân khỏi ngã. (Nếu không có người phụ lấy
dụng cụ, thanh gỗ hoặc sắt chắn thành giường để phòng bệnh nhân ngã).
- Tháo vải bẩn ở 1/2
giường, nhét sát dưới lưng bệnh nhân.
- Đặt vải trải giường,
đường giữa của vải nằm dọc theo dọc giữa của giường, kéo thẳng nhét 2 đầu vải
bọc lấy đệm, nửa bên kia cuộn lại nhét dưới lưng bệnh nhân.
- Trải vải nylon và
vải lót vào giữa giường, cuộn một nửa nhét dưới lưng bệnh nhân (đối với bệnh
nhân nội khoa). Trải vải nylon và vải lót khắp mặt đệm (đối với bệnh nhân,
ngoại khoa).
- Nhét sâu phần vải
còn lại xuống dưới đệm.
- Giúp bệnh nhân nằm
về phía giường vừa trải xong.
- Sang bên kia giường
tháo phần vải bẩn cho vào túi đựng đồ bẩn.
- Kéo thẳng vải trải
bọc hai đầu đệm.
- Gấp góc như trải
giường kín.
- Kéo thẳng vải trải,
vải nylon và vải lót, nhét sâu dưới đệm.
- Giúp bệnh nhân nằm
lại giữa giường (ở tư thế thích hợp), đắp chǎn cho bệnh nhân, nhét mép chǎn
xuống dưới đệm (không nên kéo cǎng để bệnh nhân có thể trở mình và co duỗi chân
khi cần).
- Thay vỏ gối (như
trải giường kín).
- Sắp xếp ghế - tủ đầu
giường cho ngǎn nắp, gọn gàng, mang vải bẩn xuống nhà giặt.
