🧠 Khi điều dưỡng, bác sĩ… trở thành “huấn luyện viên dinh dưỡng” – Đâu là ranh giới giữa khoa học và niềm tin bị dẫn dắt?

 

🧠 Khi điều dưỡng, bác sĩ… trở thành “huấn luyện viên dinh dưỡng” – Đâu là ranh giới giữa khoa học và niềm tin bị dẫn dắt?

Gần đây, mình chứng kiến một xu hướng đáng lo ngại: nhiều nhân viên y tế, thậm chí là điều dưỡng trưởng, bác sĩ, dược sĩ, tham gia các mô hình gọi là “đào tạo huấn luyện viên dinh dưỡng”. Mình từng được mời, nhưng sau khi tìm hiểu kỹ, mình đã từ chối vì nhận thấy có nhiều dấu hiệu không phù hợp với y học chính thống và tiềm ẩn tính chất đa cấp.
Mình viết bài này để chia sẻ, không công kích cá nhân nào, mà chỉ mong cảnh tỉnh mọi người, đặc biệt là những người đang đứng trong ngành y.

⚠️ Vì sao cần cảnh giác với các chương trình “Huấn luyện viên dinh dưỡng”?
✅ 1. Đặt sai trọng tâm của dinh dưỡng học:
Nhiều khóa "đào tạo cấp tốc" 2–5 ngày, trao cho người học danh xưng "Huấn luyện viên sức khỏe", nhưng không hề có nền tảng về sinh lý – bệnh lý – dược lý – chuyển hóa.
→ Trong khi dinh dưỡng lâm sàng là một lĩnh vực cực kỳ phức tạp, cần kiến thức sâu rộng và bằng cấp rõ ràng (ví dụ: chuyên ngành dinh dưỡng tiết chế).

✅ 2. Dùng ngôn ngữ khoa học nửa mùa:
Các khái niệm như "phân lập tế bào", "cân bằng nội môi", "tái sinh tế bào", "làm sạch gen", "detox tế bào gốc"… nghe có vẻ đúng nhưng thực chất không có giá trị y học cụ thể.

✅ 3. Truyền thông mang tính thần bí hóa và thần dược hóa sản phẩm:
Sản phẩm được giới thiệu là “ngon – bổ – rẻ – chữa bách bệnh”, dùng được cho mọi đối tượng từ bé đến già, người khỏe đến người bệnh, không có chống chỉ định, thậm chí được quảng bá là thay thế thuốc hoặc hóa trị…

✅ 4. Mô hình hoạt động theo hướng đa cấp:

• Mua gói sản phẩm để “trải nghiệm”

• Sau đó lên cấp "tư vấn viên", rồi lên "Huấn luyện viên", rồi tuyển người khác vào tuyến dưới

• Thu nhập không đến từ chuyên môn mà đến từ việc tuyển người

🧭 Nếu bạn là nhân viên y tế, nên ứng xử thế nào?
💡 1. Bình tĩnh lắng nghe – nhưng luôn kiểm chứng.
Hãy đặt câu hỏi: Có bằng chứng khoa học không? Có được hội đồng y khoa nào công nhận không? Có nghiên cứu lâm sàng không?

💡 2. Đừng để cảm xúc lấn át lý trí.
Việc người bạn tin tưởng, người trong bệnh viện mời gọi bạn không đồng nghĩa với việc họ đúng. Có thể họ cũng là nạn nhân của một chiến lược dẫn dắt tâm lý rất bài bản.

💡 3. Luôn chọn đứng về phía khoa học.
Nếu bạn từ chối, có thể bị gán là “bảo thủ”, “không dám bứt phá”, nhưng hãy nhớ: bệnh nhân và cộng đồng cần bạn làm đúng chuyên môn, chứ không cần bạn chạy theo những điều không chắc chắn.

🧑‍⚕️ Là người làm nghề y, chúng ta có trách nhiệm không cổ vũ cho những mô hình mập mờ, dù được trao cho những tên gọi mỹ miều.
❗️Hãy là người tỉnh táo. Và nếu có thể, hãy là người lên tiếng.

📌 BS Kiệm chia sẻ vì sức khỏe cộng đồng. Nếu bạn từng được mời chào, hay có người thân đang tham gia, hãy đọc và suy ngẫm.

#BSKiệm #DinhDưỡngLâmSàng #ĐừngBịDẫnDắt #SứcKhỏePhảiDựaTrênKhoaHọc #NgườiYTếPhảiTỉnhTáo