- chào, mời bà mẹ
ngồi, ngồi đối diện, khoảng cách 1m,
mắt nhìn thẳng, thân thiện.
- tôi xin tự giới thiệu,
tôi là Phan Hữu Kiệm, BS chuyên khoa Nhi, chị đưa con đến khám vì lý do gì vậy ạ?
- họ tên đầy đủ của
cháu là gì hả chị?… tên như vậy chắc cháu là con trai/gái phải không ạ?…ngày
tháng năm sinh của cháu là gì vậy chị?
Chú ý: ghi chép lại
thông tin!
- bây giờ để đánh
giá sự phát triển của cháu và có thể phát hiện các bệnh liên quan thì tôi sẽ tiến
hành …
CÂN
1. Chuẩn bị dụng cụ:
- cân: đặt trên nền phẳng và cứng, nếu lạnh thì lót khăn mỏng
lên cân nằm, đứng chính diện để chỉnh về mức 0.
- biểu đồ tăng trưởng: đúng biểu đồ cân nặng, đúng giới
tính, đúng khoảng tuổi
theo tháng tuổi (<5
tuổi), theo tuổi ( ≥ 5 tuổi).
- bút
2. chuẩn bị BN:
- chị cởi bớt trang phục, bỏ mũ nón, giày dép cho cháu nhé…
rồi… như vậy là được rồi ạ!
3. cân:
Trẻ lớn thì cân dễ dàng, trẻ có thể đứng yên trên bàn cân.
Với trẻ nhỏ BS một tay đỡ cổ-vai, tay kia đỡ mông, nhẹ nhàng
đưa trẻ nằm lên cân, tay hờ phía trên để tránh trẻ quẫy ngã ra ngoài, nhanh
chóng đọc chỉ số của cân với 1 số lẻ,
đơn vị kg, ghi lại. Hiện nay người ta hay sử dụng cân điện tử đối với trẻ nhỏ.
Chú ý:
nếu trẻ quấy quá thì
có thể cân cả người bế sau đó trừ đi cân nặng của người bế.
nếu bắt buộc phải mặc
nhiều quần áo thì cân cả, sau đó cho trẻ thay đổ, cân quần áo để trừ đi.
ĐO CHIỀU DÀI NẰM (
< 2 tuổi)
1. chuẩn bị dụng cụ:
- Thước nằm: đặt trên mặt phẳng nằm ngang, cứng, bằng phẳng,
kiểm tra sự chuyển động và sự cân bằng của thước.
- biểu đồ tăng trưởng: đúng biểu đồ chiều dài/cao, đúng giới
tính.
theo tháng tuổi (<5
tuổi), theo tuổi ( ≥ 5 tuổi).
- bút
2. chuẩn bị BN:
- chị cởi bớt trang phục, bỏ mũ nón, giày dép cho cháu nhé…
rồi… như vậy là được rồi ạ!
3. đo:
- hướng dẫn bà mẹ đặt trẻ lên thước, đầu chạm sát tấm gỗ cố
định, hai tay áp hai bên má, trò chuyện với trẻ, tay bắt chéo hơi đè ngực trẻ
áp sát vào nền thước.
- người đo một tay ấn thẳng hai đầu gối của trẻ, tay kia di
chuyển tấm gỗ của bàn đo đến sát gót chân trẻ, bàn chân thẳng đứng, chú ý giá
trị 2 bên thước phải trùng nhau, đọc
kết quả với 1 số lẻ, đơn vị cm, ghi lại.
ĐO CHIỀU CAO ĐỨNG (
>2 tuổi)
1. chuẩn bị dụng cụ:
- thước đo chiều cao đứng: kiểm tra lại sự chắc chắn, ngay
ngắn và những con số của thước.
- biểu đồ tăng trưởng: đúng biểu đồ chiều dài/cao, đúng giới
tính.
theo tháng tuổi (<5
tuổi), theo tuổi ( ≥ 5 tuổi).
- bút
2. chuẩn bị BN:
- có thể yêu cầu trẻ hoặc nhờ người thân giúp trẻ bỏ guốc
dép, mũ nón.
3. đo:
- chỉnh cho 5 điểm áp sát thước đo: gót chân - bắp chân -
mông - vai - chẩm.
- dùng miếng gỗ áp sát đỉnh đầu trẻ, vuông góc với thước đo.
- đọc kết quả với
1 số lẻ, đơn vị cm, ghi lại.
***
4. đánh giá:
- đánh dấu điểm
cân nặng/chiều cao trên biểu đồ tăng trưởng tương ứng
- nhận định kết quả:
Theo dõi ngang (tại một
thời điểm):
|
SD
|
..-3)
|
[-3;-2)
|
[-2;2]
|
(2;3]
|
(3..
|
|
Cân nặng
|
Sdd thể nhẹ cân mức độ nặng
|
Sdd thể nhẹ cân
|
Bình thường
|
Thừa cân
|
Béo phì
|
|
Chiều cao (dài)
|
Sdd thể thấp còi mức
độ nặng
|
Sdd thể thấp còi
|
Bình thường
|
Có thể bình thường hoặc bệnh lý, cần theo dõi thêm.
|
Quá cao(cần xác định nguyên nhân bênh lý)
|
Theo dõi dọc (đánh
giá quá trình):
Nếu đường nối 2 điểm của 2 tháng liền kề:
+ đi lên: phát triển bình thường
+ đi ngang: dấu hiệu cần theo dõi
+ đi xuống: rất nguy hiểm
(!) không tăng cân trong 3 tháng → phải đi khám để tìm
nguyên nhân. Nếu 6 tháng đầu đường biểu diễn đi ngang hoặc đi xuống đều là
nghiêm trọng.
5. thông báo kết quả cho bà mẹ - hướng dẫn bà mẹ sd biểu đồ tăng trưởng
tại nhà - chào và cảm ơn bà mẹ và trẻ.
chú ý: trong quá trình
làm quen hoặc cân đo có thể nói nựng hoặc khen trẻ.
Trong hội chứng thận
hư, việc theo dõi cân nặng là rất quan trọng để theo dõi phù, phải cân cùng thời
điểm trong ngày, sau khi đi vệ sinh, trước khi ăn…
Tính tuổi bằng cách
làm tròn xuống.
