🧬 VAI TRÒ CỦA DI TRUYỀN TRONG UNG THƯ – CÓ THẬT LÀ “BỆNH CHA TRUYỀN CON NỐI”?

 🧬 VAI TRÒ CỦA DI TRUYỀN TRONG UNG THƯ – CÓ THẬT LÀ “BỆNH CHA TRUYỀN CON NỐI”?

“Nhà tôi có người bị ung thư, tôi có bị không bác sĩ?”
“Ung thư có di truyền không?”
“Vậy mình có phòng được không?”

Đây là những câu hỏi BS Kiệm nhận được rất nhiều trong quá trình thăm khám. Và hôm nay, chúng ta cùng nhau làm rõ:

🌿 1. Ung thư – Không hẳn là "bệnh cha truyền con nối"
Nhiều người cho rằng, nếu trong gia đình có người bị ung thư thì chắc chắn con cháu cũng sẽ mắc bệnh. Điều này không hoàn toàn đúng!
🔍 Thực tế, chỉ khoảng 5–10% các trường hợp ung thư là do yếu tố di truyền (bẩm sinh) – tức là mang sẵn đột biến gen từ cha mẹ (ví dụ như BRCA1/2 trong ung thư vú, APC trong ung thư đại trực tràng...).
🧬 Nhưng phần lớn các trường hợp còn lại (khoảng 90–95%) là do đột biến gen mắc phải trong suốt cuộc đời, từ các yếu tố như:

• Hút thuốc, rượu bia

• Ô nhiễm môi trường

• Thực phẩm bẩn, thức ăn nhanh, thịt chế biến sẵn

• Thừa cân, ít vận động

• Nhiễm virus (như HPV, HBV...)

Tức là lối sống và môi trường đóng vai trò cực kỳ quan trọng.

🧠 2. Có di truyền thì có phải “án tử” không?
KHÔNG! Người mang gen đột biến chỉ có nguy cơ cao hơn người khác, chứ không phải chắc chắn bị ung thư.
Và điều tuyệt vời là chúng ta có thể chủ động phòng ngừa và phát hiện sớm bằng cách:
✅ Tầm soát định kỳ (ví dụ: nội soi, xét nghiệm máu, chụp chiếu...)
✅ Ăn uống lành mạnh, hạn chế chất béo động vật, thực phẩm chế biến sẵn
✅ Bỏ thuốc lá, hạn chế rượu bia
✅ Tập thể dục đều đặn
✅ Tiêm phòng (HPV, HBV)

🧬 3. Khi nào nên xét nghiệm gen?
Không phải ai cũng cần làm xét nghiệm gen. Nên cân nhắc trong các trường hợp sau:

• Gia đình có nhiều người mắc cùng loại ung thư hoặc mắc ung thư ở tuổi trẻ (trước 50 tuổi)

• Người bệnh ung thư vú, đại trực tràng, buồng trứng... trẻ tuổi

• Có biểu hiện của hội chứng ung thư di truyền (ví dụ: hội chứng Lynch, hội chứng Li-Fraumeni...)
  👉 Khi cần, bác sĩ sẽ tư vấn xét nghiệm và quản lý phù hợp (ví dụ: theo dõi sát, phẫu thuật dự phòng...)

💬 Kết luận của BS Kiệm:
Ung thư không phải là định mệnh, dù có yếu tố di truyền hay không.
Hiểu rõ về vai trò của gen sẽ giúp chúng ta không hoảng loạn, không chủ quan – mà biết cách chăm sóc bản thân và gia đình thông minh hơn.

🧡 Hãy chia sẻ bài viết này để lan tỏa thông tin hữu ích, và nhắn lại nếu bạn muốn tư vấn riêng về nguy cơ di truyền hoặc tầm soát ung thư nhé!

📌 #BSKiệm #UngThư #DiTruyền #SốngKhỏeMỗiNgày #HiểuVàPhòngNgừaUngThư